Relacje
Józef Treder
I w partizantkã më so bawilë téż./W partyzantkę my też się bawiliśmy.
Komentarz
Działalność konspiracyjna, która miała na celu walkę (niespodziewane ataki z ukrycia, zasadzki) z okupantem własnego kraju albo władzą nie posiadającą prawowitego przyzwolenia do zarządzania krajem, była prowadzona przez grupy partyzanckie w formie nieregularnych walk zbrojnych i sabotażu na terenach zajętych przez wroga. Partyzanci mieli poparcie ze strony ludności. Nie wchodzili w skład stałych sił zbrojnych, jednak czasami wspópracowali z regularną armią podporządkowując się przyjętym nadrzędnym celom.
CSB
I w partizantkã më so bawilë téż jeden czas, jô pamiãtóm, jo, na kamienie, ja pierniczę... Terô më dwòje, te dwa bùdinki, ti Licowie i më, nié, më bëlë terô, jich bëło, nas bëło szesc, jich bëło sédem, a przë ulicy mieszkelë, tam bëlë Zelónka, te nazwiska, i tegò, i ti tam, co òrganizowelë, i té më, a më mieszkelë tu òd [?]. Tam bëłë łąki przeważnie, tam pòla, gòspòdôrze, tegò. Té më, dwa bùdinki, no to më na nich tam. To tam, také za Niemca bëłë, tak so òrganizowelë. Tam dali w Biôłi Rzéce, jô pamiãtóm, téż tam wòjnë bëłë. Jô nie wiém skąd më so na to. To Niemcë chiba tak to… Wòjna bëła wòjna, té më téż wòjnã robilë, jo. Dzurë kòpelë, minë, to bëło, a té diktą tak, albò tam jakiś coś tak papiór, coś pòłożëlë. Té, jak më, òn biegôł za nama, té òn w tã dzurã wpôdł. Tak, i takich głëpòtów më robilë. I to bëła, jô pamiãtóm, Biôłô Rzéka bëła, Réda, Rëmia ze sobą walczëlë. Bëło, te partizantczi také bëłë, jo. O, to jô pamiãtóm. Rëmia midzë Biôłą Rzéką to bëłë. To bëło na pòlach tam na tëch, na naszim terenie ju właściwie, midzë Biôłą Rzéką a Rédą, albo tam, albo tegò, Rëmią. Také to bëłë tam, a jô mëszlã to tak, jô mëszlã Niemcë to robilë specjalnie, żeby te młodé do wòjnë zaprawiac, nié. Tak jô to liczã, jo. Kamieniama më sã rzucelë. To bëło na tle takim wojennym. Ti bëlë przeciwko nama, a më bëlë przeciwko nich, jo.
PL
I w partyzantkę my się bawiliśmy też jeden czas, ja pamiętam, tak, na kamienie, ja pierniczę… Teraz my dwoje, te dwa budynki, ci Licowie i my, nie, my byliśmy teraz, ich było, nas było sześć, ich było siedem, a przy ulicy mieszkali, tam byli Zielonka, te nazwiska, i tego, i ci tam, którzy organizowali, i wtedy my, a my mieszkaliśmy tu od [?]. Tam były łąki przeważnie, tam pola, gospodarze, tego. Wtedy my, dwa budynki, no to my na nich tam. To tam, takie za Niemca były, tak sobie organizowali. Tam dalej w Białej Rzece, ja pamiętam, też tam wojny były. Ja nie wiem skąd my się na to. To Niemcy chyba tak to… Wojna była wojna, wtedy my też wojnę robiliśmy, tak. Dziury kopaliśmy, miny, to było, a wtedy dyktą, albo tam jakiś coś tak papier, cos położyliśmy. Wtedy, jak my, on biegał za nami, wtedy on w tę dziurę wpadł. Tak, i takich głupot my robiliśmy. I to była, ja pamiętam, Biała Rzeka była, Reda, Rumia ze sobą walczyli. Było, te partyzantki takie były, tak. O, to ja pamiętam. Rumia między Białą Rzeką to były. To było na polach tam na tych, na naszym terenie już właściwie, między Białą Rzeką a Redą, albo tam, albo tego, Rumią. Takie to były tam, a ja myślę to tak, ja myślę Niemcy to robili specjalnie, żeby to młode do wojny zaprawiać, nie. Tak ja to liczę, tak. Kamieniami my się rzucaliśmy. To było na tle takim wojennym. Ci byli przeciwko nam, a my byliśmy przeciwko nich, tak.
Fragmenty relacji
