Jadwiga Szlas

Wiém, że mëma nas mia tak naùczoné, bò tam, je jezoro z ti stronë Bãdargòwa, i tam trzeba nodżi ùmëc i so òbùc bótë/ Wiem, że mama nas tak nauczyła, by nogi umyć w jeziorze, które znajdowało się z tej strony Będargowa, i potem ubrać buty.

Komentarz

Sanktuarium Sianowskie położone jest w północnej części Szwajcarii Kaszubskiej.
Od wieków słynie jako miejsce kultu Najświętszej Bogurodzicy, która tutaj pośród lasów, jezior i wzgórz wybrała sobie miejsce. Ziemia Sianowska na przestrzeni lat ulegała wpływom niemieckim i polskim; leżała tez na pograniczu wyznań katolickiego i luterańskiego. Lud tutejszy pozostał wierny wierze katolickiej i skutecznie oparł się kilkuwiekowej germanizacji. W sposób szczególny czczona jest tu Maryja z Dzieciątkiem w postaci niewielkiej gotyckiej figurki.

źródło: https://krolowakaszub.pl/o-sanktuarium/

CSB

- A Swiónowò? Matka Bòskô Królewô Kaszëb?

- To tam béł mój pierszi òdpùst. Më chòdzëlë na piechti. Jô drogã ju znała. Jô mia trze i pół roczku i jô chca jic do Swiónowa, a òni nie szlë w tim dniu. Nicht nie jidze ze mną. Jô bëła taczi môłi ùpartuch i jô tak długò trãpta, że jô chcã jic i kùńc. W kùńcu ten tata z tą mëmą mie pùscył. Na wóz żóden jô nie chca sadnąc, mòwë ni ma, bò tata gôdôł, że z cëzyma lëdzama nie je wòlno nic. Tata nas ùcził tak pò partyzancku. „Tam, pamiãtôj, są bótë”. Nie wiém, co to bëłë za bótë, tak pół metra wiãkszé bëłë. Té jô sã wëwala. Tata gôdôł: „Pamiãtôj, tam na zôkrãce, gdze je Kòzy Dwór, mùszisz w prawò. Té tam dali, tam bëło taczé drzewo, tam bãdze téż droga”. Té nôlepi tą drogą jidze taczé krôsniã môłé. Jo, môłi kòzlątkò gnaje. Tam bëłë dzecë przed drogą. Wiadomò, że tam bëło gòspòdarstwò. Terô ti knôpi widzelë, że cos taczégò môłégò jidze samò, żódnëch lëdzy, nick, tilkò Jadża jidze sama, i òni mie drogã zastąpilë. Jô zrobia kòło òbòk nich, a że më rozmielë biegac, to jô jima ùcekła. To bëło taczé, że ze strachu bë mòżna bëło dodóm ùcekac, ale jô chca do ti Mariji jic. Dze tam! Jô to kòło zrobia przez to gòspòdarstwò, przez te chléwë wszësczé, i prosto dali tam. Wiém, że mëma nas mia tak naùczoné, bò tam, je jezoro z ti stronë Bãdargòwa, i tam trzeba nodżi ùmëc i so òbùc bótë. Jô pamiãtóm téż tã sytuacjã, jak do kòscoła sã wchôdô, ta pierszô bróma głównô i w ti brómie bëło fùl lëdzy. Té ti lëdze, jak taczé môłé kòzlątkò przëszło bez nikògò, na mie tak wszëscë wzérelë. Jô so mësla, cò òni tam…

PL

- A Sianowo? Matka Boska Królowa Kaszub?

- Tam był mój pierwszy odpust. Chodziliśmy tam piechotą, bardzo dobrze znałam drogę. Miałam trzy i pół roczku, kiedy bardzo chciałam iść do Sianowa. Nikt nie szedł tego dnia. Nikt ze mną nie pójdzie. Byłam niezwykle uparta. Tak długo tupałam nogą, oznajmiając, że chcę iść i koniec. Ostatecznie tata i mama mnie puścili. Nie chciałam wsiąść na żaden wóz (mowy nie było!), ponieważ tata mówił, że z obcymi nie wolno nic robić. Tata uczył nas tak po partyzancku. „Tam, pamiętaj, są buty”. Nie wiem, co to były za buty, ale chyba pół metra większe. Przewróciłam się w nich. Tata mówił: „Pamiętaj, tam na zakręcie, gdzie jest Kozi Dwór, musisz iść w prawo. Dalej będzie takie drzewo. Tam jest droga”. Ta drogą idzie taki mały krasnoludek. Tam, małe koźlątko idzie pośpiesznie. Przed drogą stały dzieci. Wiadomo, bo było tam gospodarstwo. Te chłopaki widziały, że coś takiego małego idzie drogą, żadnych ludzi, nic. Jadzia idzie sama. Oni zastąpili mi drogę. Zrobiłam kółko wokół nich, a że potrafiliśmy biegać, uciekłam im. W wyniku strachu mogłam przecież uciec do domu, ale ja chciałam iść do Maryi. Zostałam! Zrobiłam kółeczko przez ich gospodarstwo, wzdłuż chlewów i szłam dalej prosto. Wiem, że mama nas tak nauczyła, by nogi umyć w jeziorze, które znajdowało się z tej strony Będargowa, i potem ubrać buty. Pamiętam też tę sytuację przy głównej bramie, jak się wchodzi do kościoła. W tej bramie było mnóstwo ludzi. Gdy takie małe koźlątko chodziło między nimi, wszyscy na mnie tak patrzyli. Ja myślałam sobie, o co im chodzi…

Fragmenty relacji

Në i jadąc czedës do Dolmiérza w gòscënã i tam ti lëdze do mie gôdają tak: „Ach të jes ta wnuczka tegò pisarka”/ Jadąc kiedyś na gościnę do Dolmierza, ludzie mówili do mnie tak: „Ach to ty jesteś wnuczką tego „pisarka””.

Òni nas wëkòrzëstiwelë do robòtë. Jô mia trzë i pół roczkù i jô mùsza ju w kònie, w rozwerk jachac/ Oni wykorzystywali nas w pracy. Miałam 3 i pół roczku, a już musiałam popędzać konie przy kieracie.

Më mëslelë, że to pò polsku je, a to bëło pò kaszëbskù/ Myśleliśmy, że to po polsku, a było to po kaszubsku.

Wiém, że mëma nas mia tak naùczoné, bò tam, je jezoro z ti stronë Bãdargòwa, i tam trzeba nodżi ùmëc i so òbùc bótë/ Wiem, że mama nas tak nauczyła, by nogi umyć w jeziorze, które znajdowało się z tej strony Będargowa, i potem ubrać buty.

Relacje

Jadwiga Szlas

Wiém, że mëma nas mia tak naùczoné, bò tam, je jezoro z ti stronë Bãdargòwa, i tam trzeba nodżi ùmëc i so òbùc bótë/ Wiem, że mama nas tak nauczyła, by nogi umyć w jeziorze, które znajdowało się z tej strony Będargowa, i potem ubrać buty.

Komentarz

CSB

PL

Fragmenty relacji

Në i jadąc czedës do Dolmiérza w gòscënã i tam ti lëdze do mie gôdają tak: „Ach të jes ta wnuczka tegò pisarka”/ Jadąc kiedyś na gościnę do Dolmierza, ludzie mówili do mnie tak: „Ach to ty jesteś wnuczką tego „pisarka””.

Òni nas wëkòrzëstiwelë do robòtë. Jô mia trzë i pół roczkù i jô mùsza ju w kònie, w rozwerk jachac/ Oni wykorzystywali nas w pracy. Miałam 3 i pół roczku, a już musiałam popędzać konie przy kieracie.

Më mëslelë, że to pò polsku je, a to bëło pò kaszëbskù/ Myśleliśmy, że to po polsku, a było to po kaszubsku.

Wiém, że mëma nas mia tak naùczoné, bò tam, je jezoro z ti stronë Bãdargòwa, i tam trzeba nodżi ùmëc i so òbùc bótë/ Wiem, że mama nas tak nauczyła, by nogi umyć w jeziorze, które znajdowało się z tej strony Będargowa, i potem ubrać buty.