Relacje
Eugenia Myszk
Szëszczi zaczãłë sã òdmëkac i ten torfnik sã rozjachôł. To mùszało dac nowi/Szyszki zaczęły się otwierać i rozsadziły ten torfownik. Trzeba było zrobić nowy
Komentarz
Torfnik lub torfôcz był pomieszczeniem do przechowywania torfu. Według wiedzy ludowej złoża torfu powstały na skutek zapadnięcia się olbrzymich borów i lasów w czasie siedmiokrotnego obrotu ziemi. Torf wydobywano na dwa sposoby. Pierwszy sposób polegał na tym, że wydobywano go z torfowiska w postaci gotowych „cegieł” i kładło na murawę, posługując się przy tym tzw. torfòwą szpôdą. Drugi sposób polegał na tym, że rozkładano na murawie wydobytą łopatami warstwę torfu, wygniatając ją na podobieństwo ciasta, po czym krajano ją na kępy.
CSB
Jednégò roku jô pamiãtóm, nie wiém wiele jô tam mògła miec lat, jednôsce, dwanôsce, òbrodzëłë w lese szëszczi. Jak më ten chróst zbiérelë, to më tam widzelë, że tëch szëszków bëło tak wiele naspôdóné. Më mielë placu w torfnikù wiele, bò wiedno kòżdi miôł taczi torfnik. Tam béł torf kładłi. Jak bëło jaczégòs drzewa kąsk, czë jak so nażorgôł grëbszégò, té to bëło w torfnikù. Chróst, ten leżôł bùten. Më sobie tëch szëszków nawòzëlë, tak na zymkù to bëło. Më chiba szesc, czë sédem fórów mielë. Wele jak przeszło lato, a torfnik béł drewnióny, tak jak w żniwa je baro cepło, szëszczi zaczãłë sã òdmëkac i ten torfnik sã rozjachôł. I mùszało dac nowi.
PL
Jednego roku pamiętam, nie wiem, ile wtedy mogłam mieć lat, jedenaście lub dwanaście, obrodziły w lesie szyszki. Jak zbieraliśmy chrust, to widzieliśmy, że spadło bardzo dużo szyszek. Każdy miał torfownik, a w naszym było dużo miejsca. Tam kładziono torf. Jeśli nagromadziło się trochę drzewa, lub kiedy zaopatrzono się w grubsze, to ono też spoczywało w torfowniku. Chrust leżał na dworze. Wiosną nawieźliśmy tych szyszek. Mieliśmy chyba sześć lub siedem przyczep. Jak przyszło lato, żniwa, kiedy jest bardzo ciepło, a torfownik był drewniany, szyszki zaczęły się otwierać. Spowodowało to rozsadzenie torfownika. Trzeba było zrobić nowy.
Fragmenty relacji
