Relacje
Wiktor Rogalewski
A tam Ruscë, jô sã spòtkôł z Ruskama! / A tam Ruscy, spotkałem się z Ruskimi!
Komentarz
Podczas tzw. „klęski wyzwolenia” na początku 1945 roku, cierpienie kobiet na terenach zajętych przez Związek Sowiecki stało się elementem ponurego krajobrazu życia codziennego na Pomorzu Gdańskim. Wielu sowieckich żołnierzy organizowało swego rodzaju poszukiwania, określane dosłownie polowaniami na kobiety. Zdemoralizowani wojną najeźdźcy z Armii Czerwonej nagminnie gwałcili panny, mężatki i wdowy. Kobiety często ukrywały się, aby uniknąć okrutnego losu. Wiele skrzywdzonych w ten sposób kobiet umierało, a te które przeżyły nosiły w sobie traumatyczne wspomnienia do końca życia.
CSB
Tedë Ruscë weszlë do ti plebanii, do ti piwnicë. A jô béł w kùchni, bò mie sã jesc chcało. W kùchni tam so wëszukôł co, jô béł głodny całi dzéń. A Ruscë weszlë za mną, ale do piwnicë bëłë jinszé dwiérze, nié do kùchni, le na dół. Jô zeszedł z drëdżi stronë, tak téż pò schòdach mòżna bëło wińc. A tam Ruscë, jô sã spòtkôł z Ruskama, òni wëszlë stamtąd, a jô stąd. – Ruki wierch! Jô tam zeszedł na dół z nima. Tak pòpatrzëlë, a tam z ksãdzem babuszka, òni gôdelë, ksądz mô fejną babkã – tak pò ruskù. A to bëłë taczé dzewczinë z gminë. Terô jednã złapelë, do górë wzãlë. I tã dzéwkã téż. I tam je miãgòlëlë, wiész co òni robią, jo. A gòspòdëni mówi: – Jic le òbôcz, co òni tam robią z tima dzéwczãtama. Jô jidã, a tam stoji, ù górë i trzimô pistolet. Jak na mie zawrzeszczôł! I trzimôł ten pistolet, pepeszka na mie. A jô zeszedł. Jô mówiã: – Nié. Jak gòpspòdëni chce, tej niech jidze òbôczëc!
PL
Wtedy Rosjanie do tej plebanii, do tej piwnicy. A ja byłem w kuchni, bo mnie się chciało jeść. W kuchni można było zawsze coś znaleźć, a ja byłem głodny przez cały dzień. A Ruscy weszli za mną, ale do piwnicy były inne drzwi, nie do kuchni, tylko na dół. Zszedłem z drugiej strony, też tak po schodach można było tam wejść. A tam Ruscy, spotkałem się z Ruskimi, oni weszli stamtąd, a ja stąd. – Ruki wierch! Zszedłem tam z nimi. Rozejrzeli się, a tam z księdzem babuszka oni mówili, ksiądz ma piękną babkę – tak po rusku. A to były dziewczyny z gminy. Teraz jedną złapali, wzięli na górę. I tą dziewkę też. I tam je miętosili, wiesz co oni robią, prawda. A gospodyni mówi: - Idź zobacz no, co oni robią z tymi dziewczętami. Ja idę, a tam jeden stoi, u góry i trzyma pistolet. Jak na mnie zawrzeszczał! I trzymał ten pistolet, pepeszkę na mnie. Ja zbiegłem. Mówię: - Nie. Jak gospodyni chce, to niech idzie sama zobaczyć!
Fragmenty relacji
